Interview met Vlaams minister Melissa Depraetere

In de nieuwe Vlaamse regering is Melissa Depraetere viceminister-president en Vlaams minister van Wonen, Energie én Klimaat. Vanuit die functie vervult zij een sleutelrol bij de bevordering van energiezuinige nieuwbouw en renovatie van woningen. Build Your Home had met haar een interview over de prioriteiten van het Vlaamse woon- en energiebeleid. 

Tot uw bevoegdheden behoren nu zowel wonen als energie. In welke mate kan deze combinatie van bevoegdheden bijdragen tot de realisatie van energiezuinigere nieuwe woningen en meer energiebesparende woningrenovaties?  

Mijn bevoegdheden Wonen en Energie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Willen we iets doen aan het klimaat, gaan we ook de energieprestaties van onze woningen moeten verbeteren. In de eerste plaats moeten we de meest energieverslindende woningen, de E en F-woningen, aanpakken. En dat is ook een win-win voor de koopkracht van mensen. Want wie isoleert en dus minder verbruikt, zal ook een lagere energiefactuur hebben. 

Daarom zal ik deze legislatuur mensen helpen renoveren. Ik heb nooit geloofd in een beleid waarbij je tegen mensen zegt: ‘jij moet nu eens op je eentje je dak isoleren, je huis renoveren of een warmtepomp kopen.’ Daarom gaan we mensen helpen, ondersteunen en begeleiden. Door premies gerichter in te zetten, renteloze leningen aan te bieden en in begeleiding op maat te voorzien. Dit om de renovatiegraad te doen stijgen en mensen te helpen in de transitie naar meer energiezuinige woningen.  

Met de stijgende bouwgrond-, vastgoed- en bouwkosten en de hogere rente wordt het verwerven van een woning almaar moeilijker, vooral voor jonge gezinnen. Met welke concrete maatregelen gaat u ervoor zorgen dat meer Vlamingen in staat zullen zijn om een eigen woning te verwerven of te laten bouwen? 

Om te beginnen verlagen we met deze regering de registratierechten voor de enige eigen woning van 3% naar 2%. Daarmee maken we de aankoop van een woning goedkoper en verlagen we vooral ook de nodige eigen inbreng die je achter de hand moet hebben.  

Ook met de invoering van een woonwaarborg wil ik de noodzakelijke eigen inbreng bij de aankoop van een woning naar beneden halen. Zodat ook jonge starters die van thuis niks meekrijgen, een woning kunnen kopen. 

Daarnaast verhogen we het budget voor de Vlaamse Woonlening. Op deze manier helpen we meer gezinnen en alleenstaanden met een lager inkomen op een betaalbare manier aan een woning of appartement. Daarvoor verhogen we het budget tot 8,5 miljard euro.  

In uw beleidsnota schrijft u over het renovatiebeleid van de Vlaamse regering: “De financiële steun wordt meer gericht op zij die dit het meest nodig hebben.” Wat zal deze beleidsintentie concreet betekenen? 

We zien dat heel wat steun vandaag terechtkomt bij mensen die daar niet direct nood aan hebben, bij mensen die zonder deze steun ook al zouden renoveren. Daarom gaan we premies gerichter inzetten. Het zijn de meest kwetsbare gezinnen die vaak in E en F-woningen wonen. Het is belangrijk dat we hen helpen om op een betaalbare manier te renoveren, zodat ook hun energiefactuur kan dalen. Daarom voorzien we extra begeleiding voor die laagste- en middeninkomens om renoveren haalbaar en betaalbaar te maken. Daarnaast zet ik verder in op financiële ondersteuning via Mijn VerbouwPremie en Mijn VerbouwLening.  

De nieuwe regering handhaaft de renovatieplicht voor woningen die nu maar een E- of F-label krijgen. Die woningen moeten wellicht binnen 6 jaar een D-label bereiken. Op welke financiële steun en op welke andere ondersteuning kunnen de betrokken eigenaren vanwege de Vlaamse overheid rekenen? 

Heel wat gezinnen weten vaak niet waar te beginnen of waar ze recht op hebben bij een renovatie. Naast een gerichtere inzet van de Mijn VerbouwPremie en de Mijn Verbouwlening, kunnen mensen ook een beroep doen op de Mijn VerbouwBegeleiding voor informatie, advies en hulp. Bij wie het echt nodig is, zullen renovatiecoaches ook aan huis gaan om een goed zicht te krijgen op welke werken moeten worden uitgevoerd. En hoe het beschikbare budget het best kan worden ingezet.

Ook een groot aantal eigenaars van appartementen zouden energetische renovaties willen (laten) uitvoeren maar krijgen daarvoor te maken met heel wat praktische problemen. Zo moeten zij kunnen rekenen op het akkoord en de medewerking van de andere mede-eigenaars. Op welke manier kan de Vlaamse overheid de renovatie van en in flatgebouwen helpen bevorderen? 

De komende legislatuur leggen we een grote focus op de renovatie van appartementsgebouwen. Want we zien dat daar ook nog grote winsten te boeken zijn. Naast individuele eigenaars kunnen dus ook Verenigingen van Mede-Eigenaars (VME’s) een beroep doen op Mijn VerbouwBegeleiding voor het uitvoeren van werken aan de gemeenschappelijke delen van een appartementsgebouw.  

VME’s van een appartementsgebouw met minstens 15 wooneenheden kunnen ook een beroep doen op financiële ondersteuning voor de opmaak van een renovatiemasterplan, een specifiek aanbod waarbij een renovatiecoach de mede-eigenaars ondersteunt met gratis informatie en advies om te komen tot een renovatiebeslissing en de opmaak van een renovatieplan. Zodat het ook voor verschillende eigenaren samen haalbaar en betaalbaar blijft om hun appartement te renoveren voor de toekomst.  

Ik zal ook bij de federale overheid aandringen op een herziening van de wetgeving op de mede-eigendom. Zo moeten de beslissingsprocessen in mede-eigendommen vlotter kunnen verlopen en moeten mede-eigendommen gemakkelijker een beroep kunnen doen op leningen.  

Bij de renovatie van appartementen is al duidelijk gebleken dat extern onafhankelijk advies en begeleiding van cruciaal belang zijn. Ook in het algemeen weten heel wat Vlamingen niet goed hoe zij een woningrenovatie precies moeten aanpakken. Waar kunnen zij voor dit advies terecht? 

Om de renovatiegraad op te drijven, is het belangrijk dat we mensen goed informeren en praktische en technische bekommernissen bij de renovatie van een woning wegnemen. Daarom zal ik vanuit mijn bevoegdheden sterker inzetten op sensibilisering en begeleiding op maat, bijvoorbeeld via Mijn VerbouwBegeleiding.  

Heel wat mensen willen hun huis energetisch renoveren, maar weten niet hoe ze eraan moeten beginnen. Of waar ze die informatie en hulp kunnen vinden. Mijn VerbouwBegeleiding is een geïntegreerd en gecentraliseerd begeleidingsaanbod. Info, advies én begeleiding op maat, allemaal gecentraliseerd in één punt bij de Energiehuizen. Mijn VerbouwBegeleiding biedt, zoals het woord het zegt, begeleiding tijdens het voorbereiden en uitvoeren van de renovatiewerken. We focussen daarbij vooral op de middelste en laagste inkomens. Zo helpen we mensen energetisch renoveren voor de toekomst.  

De energiehuizen zijn een initiatief vanuit het beleidsveld Energie om energieleningen te verstrekken en burgers informatie, advies en begeleiding te geven voor al hun vragen in verband met energie en energetische renovatie. Vanuit het woonbeleid krijgen lokale besturen de opdracht om burgers met vragen over wonen te informeren, te adviseren en te begeleiden, onder meer door in elke gemeente een laagdrempelig woonloket aan te bieden.  

We kiezen waar mogelijk voor inhoudelijk geïntegreerde woon- en energieloketten. Een totaalaanbod waar er zowel aandacht is voor de woningkwaliteit als voor energetische renovaties. Dit biedt ook een betere dienstverlening aan de burger die met al zijn vragen op één plek terecht kan. De bedoeling is dat het loket in de eigen gemeente een eerste aanspreekpunt is. Daarbij zal er nauw samengewerkt worden met de bouwsector om ervoor te zorgen dat mensen de juiste begeleiding krijgen doorheen hun project.